[vc_row][vc_column][vc_column_text]
Projekt
U S T A W A
z dnia … 2019 r.
o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
Art. 1. W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r., poz. 944, 1000, 1349, 1432, 2500) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 5b nadać brzmienie:
,,Art. 5b. 1. Gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców gminy, w tym zwłaszcza wśród młodzieży.
- Rada gminy na wniosek zainteresowanych środowisk może wyrazić zgodę na utworzenie młodzieżowej rady gminy. Wniosek staje się staje się przedmiotem obrad rady gminy na najbliższej sesji po jego złożeniu.
2a. Młodzieżowa rada ma charakter konsultacyjno-doradczy. Może podejmować inicjatywy na rzecz społeczności lokalnej i edukacji obywatelskiej.
- Rada gminy, powołując młodzieżową radę gminy, nadaje jej statut określający tryb wyboru jej członków i zasady działania. Statut jest tworzony w porozumieniu
i z uwzględnieniem opinii młodzieży. - Młodzieżowa rada posiada opiekuna, wybieranego w porozumieniu z młodzieżową radą i z uwzględnieniem jej opinii. Zasady powoływania i odwoływania opiekuna określa statut.
- Rada gminy zapewnia środki niezbędne do funkcjonowania młodzieżowej rady, udzielając jej wsparcia technicznego, merytorycznego i finansowego. Młodzieżowa rada ma prawo do nieskrępowanego korzystania z zasobów gminy w celu realizacji swoich inicjatyw.
- Rada gminy może nadać młodzieżowej radzie prawo do występowania z inicjatywą uchwałodawczą na podstawie przepisów określonych w art. 41b niniejszej ustawy.
- Rada gminy może w statucie jednostki pomocniczej upoważnić ją do utworzenia młodzieżowej rady jednostki pomocniczej. Przepisy ust. 2a-4 stosuje się odpowiednio. Przepis ust. 5 stosuje się w zakresie wsparcia udzielanego takiej radzie przez jednostkę pomocniczą.ˮ;
2) w art. 5c dodaje się ust. 7 w brzmieniu:
,,7. Rada gminy może nadać gminnej radzie seniorów prawo do podejmowania inicjatywy uchwałodawczej na podstawie przepisów określonych w art. 41b niniejszej ustawy.ˮ;
3) po art. 41a dodaje się art. 41b w brzmieniu:
,,Art. 41b. Rada gminy, w drodze uchwały, może nadać prawo do podjęcia inicjatywy uchwałodawczej organom doradczym, w tym w szczególności organom, o których mowa w art. 5b i art. 5c niniejszej ustawy.ˮ.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
UZASADNIENIE
I Potrzeba i cel wydania ustawy
Proponowana regulacja zakłada przede wszystkim wprowadzenie zmian w art. 5b niniejszej Ustawy warunkującego możliwość powoływania i funkcjonowania młodzieżowych rad gmin jako organów doradczych dla władz gmin. Pierwsza młodzieżowa rada została utworzona w Polsce w 1990 roku w Częstochowie, miała ona jednak charakter nieformalny. Dopiero w 2001 roku, wraz z nowelizacją ustaw samorządowych, do ustawy o samorządzie gminnym wprowadzono art. 5b, formalnie zezwalający na utworzenie młodzieżowej rady gminy mającej charakter konsultacyjny. Przez 18 lat funkcjonowania w Polsce powstało ponad 400 młodzieżowych rad gmin. Liczba ta jednak wciąż rośnie (publikacja „O młodzieżowych radach” wydana przez Radę Dzieci i Młodzieży RP przy Ministrze Edukacji Narodowej w 2018 roku). Potrzeba wprowadzenia zmian wynika przede wszystkim z faktu, że przez 18 lat funkcjonowania niniejszych zapisów ugruntowała się rola młodzieżowych rad jako reprezentacji środowisk młodzieżowych przed władzami gmin oraz instytucji podejmującej szeroko pojęte inicjatywy na rzecz społeczności lokalnej. Mając na uwadze postępujące rozszerzanie roli młodzieżowych rad, a także sygnalizowaną przez zainteresowane środowiska potrzebę wzmocnienia ram ich funkcjonowania, jako podstawowych instytucji społeczeństwa obywatelskiego wśród młodzieży, Polska Rada Organizacji młodzieżowych przeprowadziła szereg konsultacji społecznych odbywających się w ramach trwającego w latach 2017-2018 projektu „Start5b”, którego efektem jest wypracowanie propozycji niniejszych zmian
II Rzeczywisty stan w dziedzinie, która ma być unormowana
Obecne regulacje w zakresie funkcjonowania młodzieżowych rad gmin zostały wprowadzone nowelizacją niniejszej ustawy z 2001 r. W Art. 5b znajdują się tylko trzy ustępy wskazujące na podejmowanie przez gminę działań na rzecz upowszechniania idei samorządowej wśród młodzieży, dające radom gminy możliwość powołania młodzieżowej rady gminy mającej charakter konsultacyjny oraz, w przypadku jej powołania – obowiązku nadania takiej radzie statutu określającego tryb wyboru jej członków i określającego zasady jej działania. Zapisy te są jednak bardzo ogólne, pozostawiające szerokie możliwości ich interpretacji, które często utrudniają młodzieżowym radom gmin spełnianie ich realnej funkcji jaką jest reprezentowanie środowisk młodzieżowych przed władzami gmin oraz podejmowanie szeroko pojętych inicjatyw na rzecz społeczności lokalnej. Mają również znacznie bardziej uproszczony charakter niż zapisy wprowadzonego do niniejszej ustawy dwanaście lat później (w 2013 r.) art. 5c opisującego ramy funkcjonowania gminnych rad seniorów.
III. Różnice pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym
Projekt zakłada rozszerzenie charakteru młodzieżowej rady z funkcji wyłącznie konsultacyjnej w celu podkreślenia jej trójfilarowości (funkcja konsultacyjno-doradcza, funkcja edukacyjna, funkcja aktywizacyjno-inicjatywna) – Art. 5b ust. 2a Proponowane zmiany nakładają na władze gmin obowiązek konsultowania z młodzieżą treści statutu młodzieżowej rady gminy (Art. 5b ust. 3) oraz wprowadzają obowiązek uregulowania w tym statucie zasad powoływania i odwoływania opiekuna młodzieżowej rady gminy (Art. 5b ust. 4). Rada gminy ma obowiązek wspierania funkcjonowania młodzieżowej rady m.in. poprzez udzielenie młodzieżowej radzie gminy prawa do nieskrępowanego wykorzystywania zasobów gminy w celu realizacji jej inicjatyw (Art. 5b ust. 5). Propozycja zakłada także wprowadzenie do Art. 5b zapisu, który pozwala radom gminy upoważnić jednostki pomocnicze gminy do utworzenia młodzieżowej rady takiej jednostki – zapis ten jest lustrzanym odbiciem treści funkcjonującej już w Art. 5c dot. gminnych rad seniorów. Ostatecznie – projektowana regulacja wprowadza możliwość udzielenia przez radę gminy organom doradczym (młodzieżowym radom gmin oraz gminnym radom seniorów) prawa do podejmowania inicjatywy uchwałodawczej (Art. 41b oraz odpowiednie zapisy w Art. 5b i Art. 5c).
IV Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne
Projekt zakłada wzmocnienie ram funkcjonowania młodzieżowych rad gmin poprzez rozszerzenie ich kompetencji, a także ułatwienie ich funkcjonowania. Wpływa także na wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego poprzez umożliwienie organom doradczym rady gminy (młodzieżowe rady gminy, gminne rady seniorów) podejmowania inicjatywy uchwałodawczej. Niniejsza regulacja nie niesie za sobą skutków finansowych i prawnych.
V Wpływu projektu ustawy na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców
Proponowane zmiany nie wpływają na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców.
VI Źródła finansowania, jeżeli projekt ustawy pociąga za sobą obciążenie budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego
Wprowadzenie w życie proponowanych zmian nie pociąga za sobą obciążenia budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Zapis Art. 5b ust. 5 pośrednio zezwala jednak radzie gminy – obok wsparcia merytorycznego i technicznego – na udzielenie młodzieżowej radzie gminy także wsparcia finansowego. Proponowane brzmienie niniejszego ustępu powoduje jednak, że obciążenie budżetu gminy finansowym wsparciem młodzieżowej rady gminy ma charakter w pełni opcjonalny i zależy od decyzji rady gminy.
VII. Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych
Projekt nie zakłada wydania ani modyfikacji żadnych aktów wykonawczych.
VIII. Zgodność z prawem Unii Europejskiej
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]